قرارداد حسابرسی

سهامداران برای نظارت بر عملکرد مالی مدیران، شرکت را ملزم می‌کنند که از یک حسابرس استفاده کنند. حسابرسی یک امر تخصصی‌ست که با حسابداری متفاوت است. در واقع حسابرس به بررسی صحت اسناد مالی شرکت و تطبیق آن با مواد قانونی و اصول حسابداری می‌پردازد. شرکت‌های تجاری برای همکاری با حسابرس می‌توانند او را مانند حسابدار استخدام نمایند؛ در این صورت حسابرس نیز کارمند شرکت است و با او قرارداد کار منعقد می‌شود اما معمولا به دلیل اینکه عملیات حسابرسی به صورت دوره‌ای انجام می‌شود، بیشتر شرکت‌ها بررسی یک سال مالی را به صورت پروژه‌ای به حسابرس می‌دهند. این نوع همکاری می‌تواند ضمن قرارداد حسابرسی شکل بگیرد.
قرارداد حسابرسی، قراردادی است که بین حسابرس و شرکت برای بررسی و انجام خدمات مالی مورد‌نیاز شرکت منعقد می‌شود. حسابرس می‌تواند یک شخص حقیقی یا یک موسسه حسابرسی باشد. در تنظیم این قرارداد باید نکات و موارد زیر به طور دقیق مشخص شوند:

• شرکت موظف است صورت‌های مالی و اسناد موضوع قرارداد شامل ترازنامه، صورت‌های سود و زیان و … را در اختیار حسابرس قرار دهد.
• کلیه اطلاعات، اسناد، دفاتر و مدارک باید توسط کارفرما به حسابرس برای انجام امور حسابرسی تحویل داده شود. 
• شرکت باید تاییدیه مدیران درباره اطلاعات مرتبط با حسابرسی صورت‌های مالی را به حسابرس ارائه کند.
• تعیین میزان حق‌الزحمه حسابرس با مجمع عمومی است. حداقل حق‌الزحمه حسابرسان بر اساس رتبه‌های حسابرسی، هر ساله توسط جامعه حسابداران رسمی ایران تعیین می‌شود.

• یکی از موضوعاتی که در قرارداد حسابرسی باید تعیین تکلیف شود، بحث محل استقرار و حضور حسابرس است. اگر حسابرس در محل شرکت مستقر شود مسائلی مانند تعیین ساعات کاری، تعیین مکان استقرار در شرکت و … پیش می‌آید ولی اگر محل استقرار خارج از محل شرکت باشد باید هزینه‌های مربوط به عملیات حسابرسی مانند کارشناسی، ایاب و ذهاب، مسافرت، خوراک و اقامت حسابرس در قرارداد حسابرسی مورد توجه واقع شوند.
• وظایف حسابرس و حدود آن باید به صورت دقیق در قرارداد مشخص شود. به عنوان مثال، حسابرس موظف است صورت‌های مالی شرکت را طبق اصول و استانداردهای حسابرسی بررسی کرده و در بازه زمانی مشخص در رابطه با آن‌ها اظهار نظر نماید، هرگونه تقلب یا تناقض در حساب‌ها و اسناد مالی شرکت را به کارفرما گزارش دهد و ... .
• تمامی اطلاعات و اسنادی که در اختیار حسابرس قرار می‌گیرد، از جمله اطلاعات محرمانه شرکت محسوب می‌شوند و حسابرس باید صرفا در راستای انجام وظایف خود از آن استفاده نماید. این مورد را می‌توان با شرط محرمانگی و عدم افشای اطلاعات در قرارداد حسابرسی پیش‌بینی کرد.
• تعیین حسابرس توسط مجمع عمومی انجام می‌شود که این شخص نباید با اعضای هیئت مدیره منافع مشترکی داشته باشد چرا که حسابرس ناظر بر عملکرد هیئت مدیره است. در نتیجه اعضای هیئت مدیره نیز نمی‌توانند در تعیین حسابرس نقش داشته باشند.

• مراحل بالا مربوط به تنظیم اختصاصی قرارداد هستند.

مراحل دریافت نمونه قرارداد:

۱)‌ ثبت سفارش

۲) پرداخت هزینه

۳) دریافت نمونه قرارداد

- مشخصات کارفرما

- مشخصات حسابرس

- مدت زمان انجام کار

- میزان و نحوه پرداخت حق‌‌الزحمه

- جزئیات مواردی که باید توسط حسابرس بررسی شود